مقدمه
کودکی، دوره‌ای است که استخوان بندی و مفاصل شروع به رشد وشکل گرفتن می‌کنند.ایستادن،راه رفتن و کلیه حرکات کودک نیازمند پیوستگی مناسب در زنجیره بیومکانیکی بدن می باشد.اگر در این بازه زمانی حساس ناهنجاری های پا به موقع تشخیص داده شوند،از عوارض زیان بار آن همچون انحراف ستون فقرات،چرخش پا،زانو درد و…می‌توان جلوگیری کرد.تکنولوژی اسکن کف پا به عنوان یک روش تشخیصی درمانی زودهنگام و مهم در این زمینه شناخته میشود.
در ادامه به اهمیت ،مزایا اسکن کف پا در تشخیص اختلالات حرکتی و توصیه‌های علمی برای والدین و مربیان خواهیم پرداخت.
تعریف اسکن کف پا
اسکن کف پا یک روش عکس برداری جدید به منظور کسب اطلاعات و پارامتر های لازم از ساختار پا می باشد.این روش معمولا شامل اسکن فشار، اسکن سه بعدی،اسکن دو بعدی و آنالیز گیت می باشد.میزان ارتفاع قوس طولی عرضی و الگوی فشار کف پا شخص از طریق اسکن مشخص می شود و به منظور اتخاذ روش های درمانی مناسب استفاده میشود.
چرا تشخیص به موقع ناهنجاری های اسکلتی در کودکان اهمیت دارد؟
کودکان در مرحله رشد دستخوش تغییرات عمیق تر و گسترده تری قرار می‌گیرند. تاندون ها،رباط و مفاصل مدادم در حال تغییر می باشند.شروع یک بدشکلی می‌تواند مسیر رشد حرکتی کودک را تحت تأثیر قرار دهد و مشکلات جدی رو به وجود آورد.در این میان تشخیص به موقع باعث کنترل و پیشگیری از تمامی این مشکلات می شود.
اگر ناهنجاری‌ها دیر تر تشخیص داده شوند.درمان و کنترل سخت تر و همچنین پر هزینه تر می‌شوند و کودک با چالش های بیشتری رو به خواهد شد.
به عنوان مثال کودکی که مبتلا به صافی کف پا یا انحراف زانو هست در صورت عدم تشخیص به موقع ممکن است دوره طلایی درمان پیشگیرانه همچون استفاده از کفی طبی یا اورتز مناسب را از دست بدهد.
کاربرد دستگاه اسکن کف پا در تشخیص ناهنجاری‌های حرکتی
اسکن سه بعدی کف پا
یکی از شاخص‌های مهم در سلامتی کف پا مقدار مناسب و کفی قوس می باشد.با استفاده از اسکن سه بعدی می‌توان حد استاندارد قوس طولی عرضی و کلیه زوایا را سنجید.در درجات صافی کف پا مقدار این قوس در پایین ترین حالت خود قرار می‌گیرد.و در عارضه پس کیووس آستانه قوس از مقدار استاندارد بیشتر می باشد.
اسکن فشار کف پا و تشخیص میزان تعادل بیمار (cop)
با آنالیز نحوه توزیع فشار کف پا می‌توان در مورد نوع عارضه تصمیم گیری کرد.درنقشه پا افراد مبتلا به صافی قسمت داخلی پاشنه با تمرکز فشار حداکثری دیده میشود. انواع دیگر ناهنجاری های حرکتی همچون toe in gait(داخل گذاشتن پا)، فشار سر متاتارس و ….از طریق آنالیز اسکن فشار قابل تشخیص و پیشگیری می باشد.از دیکر کاربرد های اسکن فشار، سنجش میزان تعادل فرد هنگام ایستادن و راه رفتن روی دستگاه می باشد.مطالعه ای در مورد کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی (spd) نشان داد که هنگام راه رفتن و دویدن نسبت به گروه سالم فشار بیشتری به قسمت داخلی پا(midfoot) وارد می کنند. که این امر نشان از عدم ثبات کافی در مچ پا می باشد.
چون کودکان مرتب در حال رشد و تغییر هستند آنالیز گیت و انجام اسکن سه بعدی کلیه جزئیات دقیق و الگو های حرکتی را در اختیار ما قرار می‌هد و می‌توانیم در هر دوره بهترین تصمیم درمانی را بگیریم.
مزایا تشخیص به موقع اختلالات حرکتی
پیشگیری از عوارض :
کودکی که بدشکلی کف پا همچون صافی دارد در صورت تشخیص به موقع از آسیب های احتمالی در آینده می‌توان جلوگیری کرد.(با استفاده از کفی یا ارتوز مناسب)
بهبود کیفیت زندگی :
با کنترل و درمان مشکلات حرکتی کودک می‌تواند بدون درد و خستگی به فعالیت های روزانه خود بپردازد.
برنامه درمانی هدفمندتر:
با تشخیص به موقع و نتایج حاصل از اسکن پا می‌توان بهترین برنامه درمانی را برای کودک طراحی کرد.
سنجش مداوم رشد و مقایسه تغییرات:
با اسکن‌های دوره‌ای، می‌توان از مقدار تغییرات و نتایج درمانی اطلاع پیدا کرد و در صورت لزوم تغییرات لازم را اعمال نمود.
اگاه کردن والدین و مربیان :
نشان دادن تصاویر یا داده‌های حاصل از اسکن پا به والدین باعث می شود که روند درمان را جدی تر دنبال نمایند.
نکات تکمیلی
اسکن کف پا (خصوصاً سه‌بعدی) نیاز به تجهیزات پیشرفته،مهارت و تونایی های کافی دارد و ممکن است در همه کلینیک ها در اختیار نباشد.
صرفا شکل و عملکرد کف پا عامل حرکت در کودک نمی باشند بلکه،ساختار های دیگر ( مفاصل مچ،زانو و لگن )،عضلات،کفش هایی که کودک می باشد و همچنین سبک زندگی در این مهم تاثیر گذار هستند.
توصیه های لازم برای والدین و کلینیک ها
1. غربالگری اولیه:
پیشنهاد میشود که کودکان در سن حدود قبل از ۷ سالگی توسط والدین یا در صورت نیازبه وسیله درمانگر مربوطه،مورد ارزیابی و معاینه قرار گیرند.تا در صورت نیاز اقدامات لازم انجام گیرد.
2. مراجعه به مراکز اسکن کف پا (مراکز ارتوپدی فنی):
در صورت تشخیص یا مشکوک بودن به دفورمیتی های کف پا یا زانو با انجام اسکن کف پا و تشخیص علت عارضه از آسیب های احتمالی می‌توان جلوگیری کرد.
3. انجام اسکن در مراکز تخصصی و بروز :
انجام اسکن کف پا در مراکزی که متخصصین حاذق ارتوپدی فنی حضور دارند و از تکنولوژی های روز دنیا بهره می‌گیرند، قطعا نتیجه درمانی بهتری حاصل خواهد شد.
4. ارائه برنامه درمانی منظم به والدین:
همکاران گرامی بایستی نکات و آموزش های لازم در خصوص روند درمان را به والدین ارائه دهند.همچون توصیه به انجام ورزش و حرکات اصلاحی ،پوشیدن کفش مناسب، تقویت عضلات و پیگیری های دوره ای (مثلا هر ۶ ماه یک بار
5. ارزیابی منظم :
حتی اگر کودک در ابتدا درمان شد لازم است به منظور اطمینان از روند درمان مجدد تحت ارزیابی و معاینه قرار گیرد.
6.اتخاذ بهترین روش درمانی :
به خاطر اهمیت دوره طلایی و سن کودک لازم است مناسب ترین برنامه های درمانی در نظر گرفته شود.
جمع‌بندی
تشخیص به‌موقع ناهنجاری‌های حرکتی در کودکان، یکی از مهم ترین نکات اساسی در خصوص سلامتی کودک شما می باشد.اسکن کف پا به عنوان یک درمان غیر تهاجمی نقش مهمی در تشخیص و انتخاب مسیر درست درمانی ایفا می کند.اگاهی دادن به والدین و ارزیابی منظم کودک نقش مهمی در پیشگیری و درمان ناهنجاری های حرکتی خواهند داشت.
در مرکز ارتوپدی فنی نویا با استفاده از بروز ترین دستگاه های اسکن کف پا(اسکنر فشار و اسکنر سه بعدی ) و همچنین حضور متخصصین حاذق در این زمینه اقدامات درمانی به بهترین شکل ممکن برای کودک شما انجام میشود. جهت مشاوره و اخذ نوبت از طریق شماره تماس 09135706557 با ما در ارتباط باشید.
